Jazz w Polsce to gatunek muzyczny o bogatej historii, który narodził się na początku XX wieku. Od pierwszego nagrania jazzowego w 1923 roku, przez trudne czasy komunizmu, aż po współczesność, polska scena jazzowa nieustannie się rozwija.
W latach 20. XX wieku Artur Gold i Jerzy Petersburski stworzyli jeden z pierwszych polskich zespołów jazzowych. Po okresie represji w czasach PRL-u, przełomowym momentem stał się I Festiwal Jazzowy w Sopocie w 1956 roku. Dziś polska scena jazzowa może pochwalić się zarówno legendarnymi muzykami jak Krzysztof Komeda czy Tomasz Stańko, jak i młodymi talentami, którzy łączą tradycję z nowoczesnymi brzmieniami.
Najważniejsze informacje:- Pierwszy polski utwór jazzowy powstał w 1923 roku
- Jazz w czasach PRL był zakazany i grany nielegalnie
- I Festiwal Jazzowy w Sopocie (1956) odmienił historię polskiego jazzu
- Krzysztof Komeda, Tomasz Stańko i Zbigniew Namysłowski to najważniejsi przedstawiciele gatunku
- Współcześni artyści łączą jazz z elementami elektronicznymi
- Polski jazz jest doceniany na międzynarodowej scenie muzycznej
Współczesna scena jazzowa w Polsce
Polski jazz przeżywa obecnie okres intensywnego rozwoju. Nowa generacja muzyków śmiało eksperymentuje z brzmieniem, łącząc tradycję z nowoczesnymi elementami elektronicznymi. Zespoły jazzowe polskie regularnie koncertują na największych festiwalach europejskich.
Jazz polska to nie tylko muzyka klubowa, ale również uznana marka na światowych scenach. Współcześni artyści chętnie sięgają po fuzje gatunkowe. Krajowa scena jazzowa przyciąga uwagę międzynarodowych krytyków.
Najważniejsze zespoły jazzowe ostatniej dekady
| Nazwa zespołu | Rok powstania | Styl muzyczny | Liczba albumów |
| EABS | 2012 | Nu jazz/Funk | 5 |
| Immortal Onion | 2016 | Jazz progresywny | 3 |
| Marcin Wasilewski Trio | 1993 | Jazz współczesny | 8 |
Współczesne polskie zespoły jazzowe chętnie eksperymentują z elektroniką. Muzycy jazzowi w Polsce coraz częściej sięgają po elementy hip-hopu i muzyki klubowej. Nowe pokolenie artystów tworzy własny, unikalny język muzyczny.
Czytaj więcej: Najwybitniejsi kompozytorzy jazzowi - poznaj legendy muzyki improwizowanej
Czołowe składy i ich charakterystyka
EABS
Polski zespół jazz EABS to pionierzy nowego brzmienia na krajowej scenie. Łączą klasyczny jazz z elementami hip-hopu i elektroniki.
Zespół zadebiutował albumem "Repetitions (Letters to Krzysztof Komeda)" w 2017 roku. Ich muzyka to hołd dla tradycji polskiego jazzu w nowoczesnym wydaniu.
- Marek Pędziwiatr - pianino, syntezatory
- Olaf Węgier - saksofon tenorowy
- Paweł Stachowiak - bas
- Marcin Rak - perkusja
- Spisek Jednego - elektronika, sampling
Immortal Onion
Trójmiejska grupa jazzowa polska znana z nowatorskiego podejścia do gatunku. Ich muzyka to fuzja jazzu progresywnego z elektroniką.
Zespół powstał z inicjatywy studentów Akademii Muzycznej w Gdańsku. Od debiutu w 2016 roku konsekwentnie budują własne brzmienie.
- Tomir Śpiołek - fortepian, syntezatory
- Ziemowit Klimek - gitara basowa
- Roman Śleboda - perkusja
- Wojciech Pruszyński - elektronika
Marcin Wasilewski Trio
Zespół jazzowy polski o najdłuższej historii wśród wymienionych składów. Ich styl to kwintesencja współczesnego europejskiego jazzu.
Trio współpracowało z największymi nazwiskami światowego jazzu. Regularnie koncertują w najbardziej prestiżowych salach Europy.
- Marcin Wasilewski - fortepian
- Sławomir Kurkiewicz - kontrabas
- Michał Miśkiewicz - perkusja
Dorobek artystyczny i osiągnięcia
EABS może pochwalić się przełomowym albumem "Discipline of Sun Ra", który zdobył nagrodę Fryderyka 2021. Polski zespół jazz koncertował na największych europejskich festiwalach. Ich muzyka regularnie pojawia się w międzynarodowych zestawieniach najlepszych płyt jazzowych.
Immortal Onion zdobył główną nagrodę na festiwalu Jazz Juniors w 2018 roku. Ich debiutancki album "XD [Experience Design]" otrzymał znakomite recenzje w branżowej prasie. Zespół jazzowy polski regularnie występuje na scenach klubowych w całej Europie.
Marcin Wasilewski Trio to zdobywcy 5 Fryderyków i nagrody European Jazz Prize. Ich album "Arctic Riff" znalazł się w ścisłej czołówce rankingu Jazz Forum. Polska grupa jazzowa współpracuje z prestiżową wytwórnią ECM.
| Zespół | Nagrody | Wyróżnienia |
| EABS | Fryderyk 2021 | Nagroda Artystyczna Miasta Wrocław |
| Immortal Onion | Jazz Juniors 2018 | Nominacja do Fryderyka 2020 |
| Marcin Wasilewski Trio | 5 Fryderyków | European Jazz Prize |
Gdzie posłuchać polskiego jazzu?
Wszystkie wymienione zespoły jazzowe współczesne można znaleźć na popularnych platformach streamingowych. Spotify oferuje dedykowaną playlistę "Polish Jazz Now". Na YouTube Music dostępne są oficjalne kanały zespołów.
Polski jazz można usłyszeć na żywo w klubach w całym kraju. Bilety na koncerty są dostępne przez platformy eBilet i GoOut. Warto śledzić social media artystów, gdzie informują o nadchodzących występach.
W Polsce działa kilka specjalistycznych sklepów z winylami jazzowymi. Side One w Warszawie i Winylowa w Krakowie oferują bogaty wybór płyt rodzimych artystów.
Wpływ na rozwój polskiej muzyki
Polski jazz w wykonaniu współczesnych zespołów znacząco wpłynął na kształt rodzimej sceny muzycznej. Młodzi artyści śmiało przekraczają granice gatunków. Fuzja jazzu z elektroniką otworzyła nowe ścieżki dla eksperymentów muzycznych.
Zespoły jazzowe polskie inspirują kolejne pokolenie muzyków do poszukiwań artystycznych. EABS pokazał, że można łączyć jazz z hip-hopem. Immortal Onion udowodnił, że progresywne podejście znajduje odbiorców.
Zagraniczne media regularnie piszą o fenomenie polskiego jazzu. Współczesna scena jazzowa przyciąga uwagę międzynarodowych wytwórni. Muzycy jazzowi w Polsce są zapraszani do współpracy przez artystów z całego świata.
Młodzi adepci jazzu często wskazują wymienione składy jako główne źródło inspiracji. Polski zespół jazz stał się synonimem świeżego spojrzenia na gatunek.
Kalendarz koncertowy 2025
EABS rusza w trasę promującą nowy album wiosną 2025 roku. Immortal Onion zapowiada serię koncertów w klubach całej Polski.
Marcin Wasilewski Trio wystąpi na prestiżowych festiwalach europejskich. Grupa jazzowa polska planuje również trasę po Azji.
Największe festiwale jazzowe 2025 roku to Jazz nad Odrą we Wrocławiu (kwiecień), Sopot Jazz Festival (sierpień) i Warsaw Summer Jazz Days (lipiec). Zespoły jazzowe współczesne będą głównymi gwiazdami tych wydarzeń. Polski jazz zabrzmi również podczas Jazztopad Festival.
Rozkwit polskiej sceny jazzowej w 2025 roku
Polski jazz znajduje się obecnie w złotym okresie swojego rozwoju. Trzy wiodące składy - EABS, Immortal Onion i Marcin Wasilewski Trio - wyznaczają nowe trendy, łącząc tradycję z nowoczesnością.
Zespoły jazzowe polskie zdobywają uznanie na międzynarodowej scenie muzycznej, czego dowodem są prestiżowe nagrody i regularne koncerty w Europie. Każdy z opisanych składów ma własny, charakterystyczny styl, od nu-jazzu po brzmienia progresywne.
Rok 2025 zapowiada się wyjątkowo obiecująco dla fanów polskiego jazzu. Liczne festiwale, trasy koncertowe i zapowiadane premiery płyt świadczą o tym, że rodzima scena jazzowa jest w szczytowej formie.
